Postzegel - poststuk - postwaardestuk
1. Postzegels
Opgekleefde zegel met afstempeling of op te kleven zegel (= postfrisse zegel). De zegels dienen uitgegeven te zijn door de post. Binnen de groep postzegels onderscheiden we nog een aantal soorten. Hierop gaan we later dieper in.
![]() |
![]() |
Afgestempelde zegel |
Postfrisse zegel |
2. Poststukken
Zegel op envelop
De envelop is niet noodzakelijk uitgegeven door de post, maar kan ook ofwel blanco ofwel met particulier drukwerk.
- de gewone brief: zegel met afstempeling op envelop
Poststuk met gelegenheidsstempel en handtekening van Jacques Rogge
- luchtpost
- enveloppe met postale extra’s zoals kleefstrookjes of vermeldingen van de post voor aangetekend schrijven, of onbestelbaar, of luchtpost,…
Poststuk met aanduiding van luchtpost (air mail) en aantekenstrookje
- FDC of 'First Day Cover' of Eerstedag enveloppe
FDC
Eigenlijk kunnen we een onderscheid maken tussen
- gebruiksstukken : enkel met het doel gebruikt om een boodschap te versturen, steeds gelopen stukken. Het zijn dus de brieven die dagelijks in de brievenbussen belanden, en niet verstuurd met als doel de filatelie. Deze zijn het interessantst en meest gewaardeerd in een verzameling
Gebruikstuk met reklamestempel voor de palingfeesten in Mariekerke
Gebruikstuk met strafportzegels
- verzamelstukken: met filatelistisch doel verstuurd of niet gelopen stukken. Dit wordt ook vaak ‘maakwerk’ genoemd.
Maakwerk - poststuk met gelegenheidsafstempeling - Niet gelopen stuk
3. Postwaardestukken
Volledig uitgegeven door de Post, kaart of envelop. Deze zijn voorzien van een ingedrukte zegel in plaats van een opgeplakte zegel.
- briefkaart: gewoon of publibel (briefkaart met reclameopdruk links)
Postwaardestuk briefkaart
Postwaardestuk publibel
- postbladen: gewoon of luchtpostblad. postbladen worden aan de binnenkant beschreven en nadien dichtgekleefd.
Postblad buitenkant: dicht te plooien en randjes vastkleven
Postblad binnenkant
Luchtpostblad
- postomslagen: omslagen voorzien van een waardestempel (ingedrukte zegel)
Postwaardestuk envelop met ingedrukte zegel
- andere zoals: bericht van adresverandering, postwissel, postogram,…
Postogram met bijhorende envelop
Sommige postwaardestukken gelijken op een postkaart. Zij hebben zoals een postkaart een mooie afbeelding op de ene zijde, maar op de achterzijde onderscheiden ze zich van de postkaart door de ingedrukte zegel.
Postwaardestuk briefkaart met zegelbeeld aan de achterkant
!!! let op: postwaardestuk steeds in zijn geheel laten!!!!
Dus zeker het zegelbeeld niet uit de envelop knippen…
Nu is het aan jou: Druk het bestand 'Postzegel - poststuk - postwaardestuk werkdoc' af en ga op zoek naar voorbeelden van postzegels, poststukken en postwaardestukken. Bij elk type kan je een voorbeeld kleven. Als je hiermee klaar bent, stop je het document in een kaft en zo kan je je eigen cursus opbouwen! Heel handig voor als je het later een keertje niet meer weet.